Welk beroep past bij mij? Niet alleen jongeren vragen zich dit af. Ook op latere leeftijd, als volwassenen een carrièreswitch willen maken, is dit een veel gestelde vraag. Maar hoe ontdek je nu welke beroepen bij je passen? Er zijn zo veel beroepen. Welke van deze beroepen zijn leuk, wenselijk en mogelijk?
Door middel van 3 stappen kun je ontdekken welke beroepen bij je passen.
Stap 1: Wat zijn mijn interesses? Ontdek wat je leuk vindt.
Stap 2: Wat zijn mijn drijfveren? Ontdek wat je wilt bereiken.
Stap 3: Wat zijn mijn skills? Ontdek je competenties.
Bij elke stap onderzoek je welke beroepen bij je passen. Doorloop nu alle stappen voor een goede beroepskeuze.
Het aanbod van beroepen is enorm. Alleen al de beroependatabase van Jobpersonality bestaat uit meer dan 1300 veelvoorkomende beroepen. Toch is er een manier om een goede beroepskeuze te maken. Door middel van het stappenplan voor een beroepskeuze ontdek je waarom sommige beroepen bij jou passen en waarom je andere beroepen beter links kunt laten liggen.
Bij de eerste stap ga je ontdekken wat je leuk vindt om te doen. Dit klinkt als een open deur. Maar toch is het heel belangrijk om te ontdekken wat je graag doet, waar je energie van krijgt. Dit is de basis voor een goede beroepskeuze. Als je dingen doet die je leuk vindt, kosten deze activiteiten je minder energie en zal je uiteindelijk ook succesvoller zijn. Tuurlijk, elk beroep, elke baan, brengt werkzaamheden met zich mee die saai of niet leuk zijn. Maar de essentie van een beroep en het werk dat daarbij hoort moet je leuk vinden om te doen.
Hoe kom je erachter wat je leuk vindt om te doen? Dat kan op verschillende manieren. Hieronder staan twee oefeningen en een test om te ontdekken wat voor werk jouw voorkeur heeft.
Stel, je moet gaan werken in de horeca. Je kan daarbij kiezen uit de volgende functies; horecamanager, beveiliger, barman/-vrouw, serveerster/ober, kok of tapmonteur. Voor elke functie geldt dat je evenveel verdient. Welk beroep kies je dan? En nog belangrijker, waarom kies je dan voor dat beroep? Kies je voor kok omdat je dan zelfstandig werkt of wil je graag iets creëren in de vorm van lekker eten? Kies je voor het beroep van serveerster/ober omdat je graag contact hebt met mensen of omdat je niet kan stilzitten? Kies je voor horecamanager omdat je graag mensen aanstuurt of omdat je altijd leuke ideeën hebt voor nieuwe horecaconcepten? Vind je het leuk om onderweg te zijn, met apparatuur te werken? Dan kies je wellicht voor het beroep van tapmonteur. Of ben je graag barman/-vrouw omdat je het leuk vindt om jouw drankenkennis te delen of je verantwoordelijk te voelen voor een goedlopende bar?
Klik nu op het beroep van jouw voorkeur. Je ziet nu onder ‘Kenmerken’ welke persoonlijkheidskenmerken bij dit beroep horen. Ga nu naar de beroepenzoeker en vul de twee kenmerken in die bij jou passen. Nu krijg je nog meer beroepen te zien die ook hoog scoren op de persoonlijkheidskenmerken van jouw favoriete horecaberoep.
Hobby’s zijn ook een manier om te ontdekken wat voor werk jij leuk vindt en welke beroepen daarbij passen. De ultieme beroepskeuze is uiteraard het werk waarbij je van je hobby een betaalde baan maakt.
Met deze oefening moet je minimaal vier van de 18 getoonde hobby’s uit onderstaande overzicht kiezen. Het mogen er ook meer zijn.
Bij elke hobby hoort een kenmerk. Ben je bijvoorbeeld een echte verzamelaar en ben je gek op huisdieren? Dan passen de kenmerken conventioneel en realistisch bij jou. Kies nu 4 hobby’s die je al hebt of die jou het leukst lijken. Welke twee kenmerken zijn door jou het vaakst gekozen? Ga nu naar de beroepenzoeker en selecteer jouw twee kenmerken en ontdek welke beroepen hierbij passen.
Wat heeft doorgaans je voorkeur, wat zijn je hobby’s, welk soort werk spreekt je aan, wat gaat je makkelijk af en waar heb je plezier in? Antwoorden op deze vragen zeggen iets over interesses. De beroepskeuzetest is de test waarmee je onderzoekt wat jouw interesses zijn. Daarom wordt een beroepskeuzetest vaak een interessetest genoemd. Benieuwd hoe jij scoort op de beroepskeuzetest en welke beroepen bij interesses passen? Doe dan nu de beroepskeuzetest.
Bij de volgende stap voor beroepskeuze ga je bepalen wat je met jouw werk wilt bereiken. Hierdoor vallen sommige beroepen af die je leuk vindt en houd je andere, interessante beroepen over. De vraag wat je met jouw werk wilt bereiken, heeft te maken met jouw drijfveren, ook wel werkwaarden genoemd. Deze kunnen gedurende je leven variëren maar sommige mensen hebben hun hele leven min of meer dezelfde drijfveren.
Drijfveren kunnen heel bepalend zijn voor jouw beroepskeuze. Bekende drijfveren zijn imago, rijkdom, autonomie en iets voor de samenleving betekenen. Wil miljonair worden? Dan is een baan bij de overheid geen reële optie. Ga je zekerheid? Dan is een baan als zelfstandig ondernemer minder geschikt. Hoe bepaal je nu wat je met je werk wilt bereiken en welke beroepen hierbij passen? Dat kan op verschillende manieren. Hieronder staan twee oefeningen en een test om te ontdekken wat jouw drijfveren zijn.
Bij deze stap moet je niet in beperkingen denken. Dus vergeet je opleidingsniveau, je leeftijd of je financiële situatie. Maar vergeet ook je omgeving. Dus het maakt bij deze stap ook niet uit wat je vrienden en familie van jouw wensen vinden.
Stel dat alles mogelijk is, wat zou je dan stiekem willen zijn? Hieronder staan beroepen die hoog scoren op de beroepsprestigeschaal. Dat zijn beroepen met een zeer goed imago die veelal moeilijk bereikbaar zijn. Omdat je bijvoorbeeld lang moet studeren of omdat je over uitzonderlijke talenten moet beschikken. Maar er staan ook aantrekkelijke beroepen tussen die het goed doen bij dating waarvoor je niet 10 jaar hoeft te studeren. Kies minimaal twee beroepen die jou erg of enigszins aanspreken. Achter elk beroep staan twee of meer drijfveren die bij dit beroep passen. Welke drijfveren komen het meest voor bij de door jou geselecteerde droomberoepen?
Droomberoepen & drijfveren
Wil je meer weten over de genoemde drijfveren? Meer informatie vind je in het artikel over de negen drijfveren voor werk.
Drijfveren worden ook vaak werkwaarden genoemd. Ga naar het overzicht met de 50 belangrijkste werkwaarden. Loop de lijst langs en schrijf elke werkwaarde op die je enigszins of erg aanspreekt. Wees niet te kritisch. Nu heb je je eigen werkwaardenlijst. Maar welke vind je nu het belangrijkst? Selecteer de eerste werkwaarde in je lijst en vergelijk deze met de volgende werkwaarde. Welke vind je het belangrijkst? Je moet kiezen. Vervolgens vergelijk je de werkwaarde die je hebt gekozen met de volgende werkwaarde in jouw lijst. Je moet nu weer kiezen. Je gaat op deze wijze door totdat je alle werkwaarden bent langsgelopen. Je houdt nu je belangrijkste werkwaarde over. Deze oefening kun je herhalen voor het bepalen van je een-na-belangrijkste werkwaarde. Je belangrijkste werkwaarde laat je weg uit je eigen lijst. Nu ga je vaststellen welke van de overgebleven werkwaarden voor jou het belangrijkste is. Bij elke werkwaarden worden beroepen genoemd die goed passen bij deze werkwaarde. Zitten er beroepen bij die je graag zou willen uitoefenen?
Met een drijfverentest ontdek je op een vraagsgewijze manier welke werkwaarden jij het belangrijkste vindt. Wil je heel rijk worden of kies je toch voor zekerheid? Wil je ergens heel goed in zijn of heb je toch meer oog voor het maatschappelijk belang? Wil je graag je eigen gang kunnen gaan of ben je liever onder de mensen? De drijfverentest dwingt je bij elke vraag hierover na te denken. Soms zal het moeilijk kiezen zijn, maar vaak genoeg weet je eigenlijk wel goed wat je met jouw werk wilt bereiken. Op het einde van de test ontdek je wat jouw drijfveren zijn.
Na stap 1 en 2 weet je wat je leuk vindt en wat je belangrijk vindt. Nu nog een beroep vinden waarvoor je de juiste competenties hebt. Iedereen bezit competenties. Je kunt daarbij onderscheid maken tussen zachte competenties (soft skills) en harde competenties (hard skills). Soft skills zijn de competenties die je van nature hebt. Hard skills zijn vaak vakspecifiek en kan je leren door het volgen van een opleiding.
Hoe jonger je bent, hoe meer er mogelijk is qua hard skills. Op de lagere school kan ieder kind nog dromen van een beroep als piloot, arts of burgermeester. Maar eenmaal op de middelbare school vallen steeds meer beroepen af. Om piloot te kunnen worden moet je wel vakken als natuurkunde en wiskunde in je pakket hebben. En een studie geneeskunde is alleen weggelegd voor mensen die de juiste vwo-opleiding hebben gedaan waarmee ze op de universiteit geneeskunde kunnen gaan studeren. Maar er zijn genoeg beroepen die qua opleiding beter bereikbaar zijn, ook op latere leeftijd. Bekijk bijvoorbeeld het overzicht met opleidingen met grote kans op werk. Je vindt hier allemaal opleidingen waarmee je kan laten (om)scholen tot een kansrijk beroep.
Naast vakinhoudelijke kennis en vaardigheden (hard skills) vragen werkgevers ook om soft skills. Soft skills zijn niet vakspecifiek en kan je in veel verschillende functies gebruiken. Een monteur moet bijvoorbeeld zelfstandig kunnen werken. Maar dat geldt ook voor andere beroepen als programmeur of vrachtwagenchauffeur. En een horecamedewerker moet makkelijk op mensen kunnen afstappen. Maar dat moet je als vertegenwoordiger en docent ook kunnen. Sommige soft skills zullen, mede als gevolg van robotisering, steeds belangrijker worden. Een robot is bijvoorbeeld niet creatief en kan ook niet goed samenwerken met verschillende mensen. Deze en andere soft skills vind je in de lijst van 6 competenties van de toekomst.
In bijna elke baan maak je gebruik van soft skills die in andere banen ook zeer gewild zijn. Werk je bijvoorbeeld bij een doe-het-zelfzaak waarbij je klanten helpt en gaat dit je goed af? Dan beschik je over vaardigheden die ook van passen komen in de zorg of het onderwijs. Je moet immer goed kunnen luisteren en vervolgens klanten kunnen helpen. Op deze manier beschikt iedereen wel over een of meer soft skills die in andere banen ook zeer gewild zijn. Wellicht moet je nog wat aan je hard skills doen, maar op basis van je soft skills zijn er vaak veel beroepen mogelijk waar je niet eerder aan had gedacht. Het ontdekken van je soft skills is dus een goede manier om te onderzoeken welke carrièreswitches er mogelijk zijn.
Hoe bepaal je nu wat jouw soft skills zijn en welke beroepen hierbij passen? Dat kan op verschillende manieren. Hieronder staan twee oefeningen en een test om te ontdekken wat jouw soft skills zijn.
Stel er moet groot feest georganiseerd worden en niks mag worden uitbesteed. Hiervoor moet er veel gedaan worden. Van het regelen van een locatie tot het inkopen van drank en hapjes. En wie bedenkt er een thema en verzorgt de aankleding? Daarnaast is het ook wel handig als iemand is die de verantwoordelijkheid neemt. Deze en andere activiteiten moeten verdeeld worden. Welke van deze activiteiten kunnen ze het beste door jou laten doen? Wat is dan jouw toegevoegde waarde bij het organiseren van een feest? Vind je het lastig om dit te bepalen? Denk dan aan 5 vrienden of mensen die je vaak ziet. Hoe zou je de activiteiten dan verdelen en welke activiteiten kan jij dan het beste doen?
Waarschijnlijk zijn er wel een paar activiteiten die je zou kiezen en een paar activiteiten waarvan je denkt dat deze beter niet door jou gedaan kunnen worden. Probeer dit nu te vertalen naar werk. Ben jij diegene die de meestal de verantwoordelijkheid neemt of krijgt? Dan is een rol als bestuurder of manager wellicht een optie. Ben jij diegene die de thema’s bedenkt en de uitnodigingen maakt? Dan is een creatief beroep misschien een goed idee. Op deze manier kan je ontdekken wat jouw natuurlijke skills zijn en welke beroepen hierbij passen. In plaats van een feest kan je ook denken aan je tijd als scholier, student of als vrijwilliger bij een vereniging. Wat gaat jou goed af en waarvoor word je gevraagd?
Ga naar het overzicht met de 50 belangrijkste competenties. Deze lijst bestaat alleen uit soft skills. Loop de lijst langs en schrijf elke soft skill op die enigszins bij jou past. Wees niet te kritisch. Nu heb je je eigen competentielijst. Maar welke competenties horen nu echt bij jou? Selecteer de eerste soft skill in je lijst en vergelijk deze met de volgende soft skill. Welke bezit je het meest? Je moet kiezen. Het kan hierbij helpen te bedenken welke soft skill vrienden of familie waarschijnlijk het beste bij jou vinden passen. Vervolgens vergelijk je de soft skill die je hebt gekozen met de volgende competentie in jouw lijst. Je moet nu weer kiezen. Je gaat op deze wijze door totdat je alle competenties bent langsgelopen. Je houdt nu je belangrijkste soft skill over. Deze oefening kun je herhalen voor het bepalen van je een-na-belangrijkste competentie. Je belangrijkste soft skill laat je weg uit je eigen lijst. Nu ga je vaststellen welke van de overgebleven competenties het meest op jou van toepassing is. Bij elke competentie worden beroepen genoemd waar deze soft skill veelgevraagd is. Zitten er beroepen bij die je graag zou willen uitoefenen?
Met de competentietest van Jobpersonality moet je bij elke vraag aangeven welke competentie jij het meest bezit. Op deze wijze rangorden je jouw vaardigheden. De competentietest van Jobpersonality meet 6 veelgevraagde en toekomstbestendige soft skills. Dat zijn dus vaardigheden die je nu en in de toekomst veel in vacatureteksten zal tegenkomen. Op het einde van de test weet je welke veelgevraagde skills je op jouw cv kunt zetten en welke beroepen hierbij passen.
Hoe nu verder? Na het doorlopen van de drie stappen weet je meer over interesses, drijfveren en competenties en welke beroepen bij elke stap passen. Maar kan je nu antwoord geven op de vraag: Welke beroepen passen bij mij? Misschien heb je geluk en kwam bij elke stap hetzelfde beroep bovendrijven en sluit deze qua opleidingsniveau ook nog redelijk goed aan. Maar het kan ook voorkomen dat dit tegenvalt. Elke stap levert andere beroepen op of de getoonde beroepen zijn ver boven jouw opleidingsniveau. Als dit het geval is, kan je het volgende doen.
Schrijf de beroepen op die je in elke stap hebt gevonden. Noteer bij elk beroep de persoonlijkheidskenmerken die hierbij horen. Deze kan je vinden via de beroepenzoeker. Bij elk beroep zie je onder ‘Kenmerken’ welke persoonlijkheidskenmerken bij dit beroep horen.
Welke twee persoonlijkheidskenmerken komen het vaakst voor? Ga nu weer naar de beroepenzoeker en selecteer de twee persoonlijkheidskenmerken die het beste bij jou passen. De beroepenzoeker toont nu de beroepen die het hoogst scoren op deze twee kenmerken. Pas nu de volgorde aan. Dus als je hoog scoort op ondernemend en artistiek vul je eerst als eerste kenmerk ondernemend in en daarna artistiek. Doe dit nog een keer maar dan als eerste kenmerk artistiek en als tweede kenmerk ondernemend. Je krijgt nu een andere lijst met beroepen.
Deze twee lijsten ga je nu aflopen. Je gaat nu de beroepen wegstrepen die je niet aanspreken. Omdat het werk je niet leuk lijkt of omdat ze niet passen bij jouw waarden. De beroepen die je overhoudt, loop je nog een keer af. Nu streep je de beroepen weg die onmogelijk zijn. Bijvoorbeeld omdat je niet over het benodigde opleidingsniveau beschikt of omdat het fysiek onmogelijk is. Hopelijk houd je nu een paar kansrijke beroepen over. Bij elk beroep staan er op Jobpersonality ook opleidingen en traingen. Tevens kan je bij elk beroep zien hoeveel vacatures er zijn en kan je ook doorklikken naar vacatures. Bij sommige beroepen is er veel vraag naar personeel en kun je direct aan de slag!
