22-5-2023
Door de komst van artificiële intelligentie (AI) dreigen er veel banen te verdwijnen of dusdanig te veranderen dat grote groepen mensen niet meer nodig zijn. Maar er zijn nog steeds beroepen die nu nog niet door robots worden overgenomen. In een interview met de BBC zegt Martin Ford, de Auteur van het boek “Rule of the Robots: How Artificial Intelligence Will Transform Everything”, dat je drie categorieën van beroepen kan onderscheiden die voorlopig nog weinig te vrezen hebben van AI en robots.
Met creativiteit wordt niet grafisch design of vormgeving bedoeld. Dit soort creatieve beroepen worden juist bedreigd door AI. Met behulp van AI kan iedereen nieuwe illustraties of logo’s creëren. Het gaat om beroepen waarbij je met nieuwe ideeën komt of iets nieuws opzet. Zoals een entrepreneur. Maar ook in de wetenschap, geneeskunde en het recht is er plek voor mensen die innovatief zijn. Zij bedenken bijvoorbeeld een juridische aanpak of bedrijfsstrategie.
Er zijn ook beroepen waarbij je goed moeten kunnen luisteren en reageren op mensen. Denk aan artsen, verpleegkundigen, bedrijfsadviseurs en onderzoeksjournalisten. Dit zijn banen waarbij je mensen moet begrijpen. Niet alleen op basis van wat ze zeggen maar ook hoe ze qua lichaamstaal reageren en op basis van kennis die je hebt verkregen via eerder contact, diverse bronnen en onderzoeken. AI heeft voorlopig niet het vermogen om mensen aan te voelen en een (zakelijke) relatie aan te gaan.
Banen waarbij je veel op pad bent om problemen op te lossen, zijn het moeilijkst te automatiseren. Dit klinkt een beetje abstract maar hiermee worden vooral monteurs bedoeld die bij bedrijven en particulieren dingen installeren, onderhouden of repareren. Denk aan elektriciens, loodgieters, lassers en liftmonteurs. Dit soort banen zijn zeer afwisselend. Ze vereisen veel mobiliteit en behendigheid en probleemoplossend vermogen in onvoorspelbare omgevingen.
Maar ook deze ‘veilige’ banen zullen te maken gaan krijgen met AI. Volgens Joanne Song McLaughlin, universitair hoofddocent arbeidseconomie aan de Universiteit van Buffalo (VS) zullen ook bij deze veilige beroepen taken veranderen. "Deze banen zullen meer gericht worden op interpersoonlijke vaardigheden. Het is gemakkelijk voor te stellen dat AI bijvoorbeeld kanker veel beter zal opsporen dan mensen dat zouden kunnen. In de toekomst ga ik ervan uit dat artsen die nieuwe technologie zullen gebruiken. Maar ik denk niet dat de hele rol van de dokter zal worden vervangen.”
Ford zegt dat een hoger opleidingsniveau geen garantie is voor een toekomstbestendige baan. "Je zou kunnen denken dat een kantoorbaan toekomstbestendiger is dan een baan waarmee je autorijdt voor de kost. Maar de gemiddelde kantoorbaan wordt meer bedreigd dan die van de Uber-chauffeur, want zelfrijdende auto’s hebben we nog niet. Maar AI kan zeker rapporten schrijven. In veel gevallen worden hoger opgeleide werknemers meer bedreigd dan de laagst opgeleide werknemers. Denk aan de persoon die hotelkamers schoonmaakt. Dat is werk dat echt moeilijk is om te automatiseren.”
Kortom. Wees creatief, zoek naar sociale beroepen of beroepen in een dynamische en veranderende omgevingen met onvoorspelbare taken. Voorlopig is dat manier om te voorkomen dat AI je werk overneemt. Tenminste voor even.